JavaScript Değişkenlerini Anlamak: Kapsamlı Bir Kılavuz

JavaScript’te veri depolamanın ve manipüle etmenin temel yapı taşları değişkenlerdir. Değişkenleri etkili bir şekilde nasıl bildireceğinizi ve kullanacağınızı anlamak, temiz, verimli ve sürdürülebilir kod yazmak için çok önemlidir. Bu öğretici, JavaScript değişkenlerinin temel yönlerini, en iyi uygulamalara ve modern tekniklere odaklanarak size yol gösterecektir.

İçindekiler:

1. Değişken Bildirimi: var, let ve const
2. Değişken Adlandırma Kuralları
3. Değişken Kapsamı ve Kaldırma (Hoisting)
4. Değişken Kullanımı İçin En İyi Uygulamalar

1. Değişken Bildirimi: var, let ve const

JavaScript, değişken bildirmek için üç anahtar kelime sunar: var, let ve const. var eski JavaScript’te kullanılırken, let ve const gelişmiş kapsamları ve davranışları nedeniyle modern JavaScript’te güçlü bir şekilde tercih edilir.

var: var ile bildirilen değişkenlerin fonksiyon kapsamı veya global kapsamı vardır. Bu, bildirildikleri fonksiyonun tamamında (veya herhangi bir fonksiyonun dışında bildirilmişse global olarak) erişilebilir oldukları anlamına gelir. Potansiyel kapsam sorunları nedeniyle modern JavaScript’te var kullanmaktan kaçının.

var x = 10; // Fonksiyon içindeyse fonksiyon kapsamı, aksi takdirde global
function myFunction() {
  var y = 20; // Fonksiyon kapsamı
  console.log(x); // x'e erişir (var x'in nerede bildirildiğine bağlı olarak global veya fonksiyon kapsamı)
}

let: let ile bildirilen değişkenlerin blok kapsamı vardır. Bu, yalnızca bildirildikleri kod bloğu içinde (süslü parantezler {} ile tanımlanır) erişilebilir oldukları anlamına gelir. let değerleri yeniden atamanıza olanak tanır.

let z = 30;
if (true) {
  let z = 40; // Bu z, if bloğunun dışındaki z'den farklıdır.
  console.log(z); // 40 yazdırır
}
console.log(z); // 30 yazdırır

const: const ile bildirilen değişkenlerin de blok kapsamı vardır. Ancak, değerleri başlatıldıktan sonra yeniden atanamaz. Bildirim sırasında başlatılmaları gerekir. Bu, değerlerin yanlışlıkla değiştirilmesini önlemeye yardımcı olur.

const PI = 3.14159;
// PI = 3.14; // Bu bir hataya neden olacaktır.

Önemli Not: Bir const değişkenini yeniden atayamazken, bir nesne veya dizi içeriyorsa, bu nesne/dizinin içindeki özellikleri veya öğeleri yine de değiştirebilirsiniz.

2. Değişken Adlandırma Kuralları

Anlamlı ve tutarlı değişken adları seçmek, kod okunabilirliği ve sürdürülebilirliği için çok önemlidir. Aşağıdaki kurallara uyun:

• Değişkenin amacını açıkça gösteren açıklayıcı adlar kullanın.
• camelCase kullanın (örneğin, kullanıcıAdı, ürünFiyatı).
• Bir harf veya alt çizgi (_) ile başlayın.
• Yalnızca harfler, sayılar, alt çizgiler ve dolar işaretleri ($) kullanın.
• Saklı kelimelerden (örneğin, if, else, for, while, function, let, const, vb.) kaçının.
• Kodunuz boyunca adlandırma stilinizde tutarlı olun.

3. Değişken Kapsamı ve Kaldırma (Hoisting)

Beklenmedik davranışlardan kaçınmak için değişken kapsamını anlamak önemlidir. Kapsam, bir değişkene kodunuzda nerede erişilebileceğini belirler. Kaldırma (hoisting), değişken bildirimlerinin (ancak başlatmaların değil) kapsamlarının en üstüne taşındığı bir JavaScript mekanizmasıdır. Anlaşılmadığında şaşırtıcı sonuçlara yol açabilir.

4. Değişken Kullanımı İçin En İyi Uygulamalar

• Değerleri değişmeyecek değişkenler için varsayılan olarak const kullanın. Bu, kod güvenilirliğini ve okunabilirliğini artırır.
• Değerlerinin güncellenmesi gereken değişkenler için let kullanın.
• Modern JavaScript’te var kullanmaktan kaçının.
• Değişkenleri ilk kullanıldıkları yere mümkün olduğunca yakın bildirin.
• Açıklayıcı ve tutarlı değişken adları seçin.
• Beklenmeyen sonuçlardan kaçınmak için değişken kapsamı ve kaldırmayı (hoisting) dikkate alın.